«Πες μου και θα ξεχάσω. Δείξε μου και ίσως να θυμάμαι. Κάνε με να το βιώσω και θα το καταλάβω».
Κομφούκιος
«Αν το παιδί δεν μπορεί να μάθει με τον τρόπο που το διδάσκουμε, τότε πρέπει να το διδάξουμε με τον τρόπο που μπορεί να μάθει»
Maria Montessori
Μερικές εισαγωγικές σκέψεις...
Έχοντας την πεποίθηση ότι τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσα από τη βιωματική προσέγγιση γίνεται αξιοποίηση του εκπαιδευτικού εργαλείου ?Learn to Learn?, των ρομποτικών συστημάτων εδάφους Beebot, του εκπαιδευτικού πακέτου Story Starter και του πακέτου εκπαιδευτικής ρομποτικής WEDO 2.0 για την επίτευξη των στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος, την οικοδόμηση και την ενίσχυση δεξιοτήτων όπως η συνεργασία, η επικοινωνία, η δημιουργικότητα, η διερευνητική μάθηση, η κριτική σκέψη, η καλλιέργεια τεχνολογικού γραμματισμού και η επίλυση προβληματικών καταστάσεων.
Παράλληλα, επιδιώκουμε την οριζόντια και κάθετη διασύνδεση γνωστικών αντικειμένων και συνεργασία εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων με στόχο την διαθεματική προσέγγιση των εννοιών μέσα από μαθήματα, προγράμματα και ομίλους.
Αρωγός στην προσπάθειά μας αυτή στέκεται το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση που μοιράστηκε το όραμά μας και μας επέλεξε για να συμμετάσχουμε στο πρόγραμμα "Μαθαίνουμε Παρέα" προσφέροντας μας τον εξοπλισμό που αξιοποιείται στις ακόλουθες δράσεις και δραστηριότητες.
Και η περιπέτεια ξεκινάει?..
Ενδεικτικές δραστηριότητες με το "Learn To learn"
Γνωριμία με το υλικό
Το υλικό είναι σε συσκευασία για δύο μαθητές και να η ευκαιρία για την πρώτη μας επαφή με το «μοιράζω σε ίσα μέρη» και την ταξινόμηση ανά σχήμα, μέγεθος και χρώμα
Ελέγχουμε αν έχουμε όλα τα τουβλάκια (70 για τον καθένα) και τα τοποθετούμε σε σακουλάκι το οποίο αναγράφει το κάθε παιδί το όνομά του (γράψαμε και το όνομά μας!)
Η πρώτη μας κατασκευή «Mr Learnie» (κατασκευάζεται με όλα τα τουβλάκια - στο τέλος κάθε εργασίας, γίνεται έλεγχος αν υπάρχουν όλα τα κομμάτια του πακέτου στο σακουλάκι μας)
Δραστηριότητα 1η
Ο στόχος της δραστηριότητας είναι η σύνδεση προφορικής και γραπτής γλώσσας, και ως επιμέρους στόχοι ορίζονται οι:
- Αντίληψη της στενής σχέσης ακρόασης-ομιλίας, ανάγνωσης και γραφής
- Ανάγνωση και κατανόηση μεμονωμένων λέξεων και μικρών λεκτικών συνόλων
- Πρώτη επαφή με γλωσσικά τεμάχια και τη σύνθεσή τους, σημεία στίξης
- Εμπέδωση-έλεγχος
- Γραφή ονόματος
Χρησιμοποίηση του ρομποτικού συστήματος εδάφους Beebot
Αφού φτιάξουμε την πίστα που αντιστοιχεί στο πρώτο μάθημα της Γλώσσας, καλούμε τα παιδιά να οδηγήσουν τη μέλισσα:
- Στους ήρωες με διαφορετικό σημείο εκκίνησης κάθε φορά
- Στα λόγια του Άρη, κάνοντας κάθε φορά στάση στο γράμμα που πρέπει
- Στα λόγια της πάπιας και του παπιού
- Στο σημείο στίξης
- Συζητούμε για τα κεφαλαία και τα πεζά
- Μετράμε πόσα «πα» ή «πι» υπάρχουν
- Συνθέτουμε τις συλλαβές
Χρησιμοποίηση του LearntoLearn
Κατασκευάζουμε γράμματα ?
συλλαβές?
λέξεις?..
Προτάσεις?
Οι μαθητές χρησιμοποιούν οκτώ συγκεκριμένα τουβλάκια που τους ζητούνται και δημιουργούν το δικό τους παπί.
Ονομάζουν τα σχήματα που χρησιμοποίησαν
Συγκρίνουν τις κατασκευές τους (ομοιότητες ? διαφορές)
Συζητούν για τη διαφορετικότητα
Ανακοινώνουν τις σκέψεις τους για τα παπάκια τους
Προτάσεις με τη λέξη παπί
Μ.: Το παπί μου έχει βγει βόλτα
Π.: Το παπί μου κάθεται και περιμένει τη μαμά του
Μ.: Το παπί μου κάνει πικ νικ
Μ.: Το παπί μου είναι στην άμμο
Ω.: Το παπί μου κάνει φίλτρα και επιστήμη
Α.: Το παπί μου περπατάει σε ένα ουράνιο τόξο
Β.: Το παπί μου είναι έξω, έχει κάνει φίλους και παίζει
Δ.: Το παπί μου παίζει στην άμμο με τα παπάκια του και ετοιμάζεται για το ταξίδι στο Δυτικό Βερολίνο
Ν.: Το παπί μου τρώει παγωτό
Σ.: Το παπί μου γελάει
Ά.: Το παπί μου κάνει βόλτα στη λίμνη
Μ.: Το παπί μου?. δεν σας λέω τι κάνει
Κ.: Το παπί μου παίζει και πηγαίνει στο βιβλιοπωλείο να αγοράσει βιβλία
Γ.: Το παπί μου περπατάει στο πεζοδρόμιο
Κ.: Το παπί μου τρώει παγωτό
Μ.: Το παπί μου είναι στη λιμνούλα με τα νούφαρα και τα βατραχάκια
Π.: Το παπί μου κολυμπάει
Φ.: Το παπί μου κολυμπάει σε μια λίμνη
Φ.: Το παπί μου κολυμπάει σε μια λίμνη
Λ.: Το παπί μου πάει να κολυμπήσει
Δ.: Το παπί μου κολυμπάει τέλεια
Ά.: Το παπί μου κάθεται και κοιτάζει τα ψάρια μέσα στη λίμνη
Γ.: Το παπί μου κολυμπάει και δροσίζεται
Π.: Το παπί μου ήταν στη λίμνη και τώρα φεύγει
Μ.: Το παπί μου κολυμπάει στη θάλασσα
Δραστηριότητα 2η
Στόχοι
- Αναγνώριση και γραφή αριθμών
- Τακτικά αριθμητικά
- Αναγνώριση ονομάτων των συμμαθητών, επισήμανση κεφαλαίου στα κύρια ονόματα
- Εκμάθηση τηλεφώνου
- Σημασία επικοινωνίας
- Συμπλήρωμα του 10
Περιγραφή της δραστηριότητας
Δίνουμε στα παιδιά το φύλλο εργασίας.
Το κάθε παιδί αφού πει σε ποια σειρά είναι το όνομά του στη λίστα και το εντοπίσουν οι συμμαθητές του, αρχίζει να οδηγεί τη μελισσούλα στους αριθμούς που σχηματίζουν το τηλέφωνό του. Τα παιδιά γράφουν τον αριθμό που ακούν.
Κάθε φορά αναφέρουμε πόσα κενά κουτάκια μένουν μέχρι να συμπληρωθούν οι αριθμοί του τηλεφώνου.
Δραστηριότητα 3η
Στόχοι
- Απαγγελία και διάταξη φυσικών αριθμών
- Αθροίσματα ? διαφορές
- Μονοψήφιοι-Διψήφιοι αριθμοί
- Μονάδες ? Δεκάδες
- Κατασκευή πίστας από τους μαθητές
Περιγραφή της δραστηριότητας
Προγραμματίζουμε τη BeeBot
- Να φτάσει στον μικρότερο μονοψήφιο αριθμό
- Να φτάσει στον μεγαλύτερο μονοψήφιο αριθμό
- Να φτάσει ξεκινώντας από τον αριθμό που αποτελείται από μία δεκάδα και πέντε μονάδες στον αριθμό που αποτελείται από δύο δεκάδες και τρείς μονάδες
- Να φτάσει στον αριθμό που αποτελείται από μία δεκάδα και δέκα μονάδες
- ?και τώρα παιχνίδι!!!!!!
(Ακολουθούμε τις οδηγίες του γνωστού σε όλους παιχνιδιού. Απαραίτητο το ζάρι))
Δραστηριότητα 4η
Στόχοι
- Αναγνώριση, περιγραφή και επέκταση αριθμητικών και γεωμετρικών μοτίβων
- Άσκηση παρατηρητικότητας, ακρίβειας και προσεκτική εκτέλεση συγκεκριμένων
- και διαδοχικών βημάτων
- Δημιουργία μοτίβου
Περιγραφή της δραστηριότητας
Σχηματίζουμε ένα μοτίβο και ο κάθε μαθητής παίρνει από το υλικό του τα αντίστοιχα τουβλάκια και τα τοποθετεί σε σειρά έτσι ώστε να επεκτείνει το μοτίβο και να σχηματιστεί το γεωμετρικό σχήμα που συμφωνήθηκε από την αρχή.
Στη συνέχεια συζητούμε ποιες αλλαγές χρειάζεται να γίνουν για να μετασχηματιστεί σε τετράγωνο ή τρίγωνο.
Προγραμματίζουμε τη BeeBot:
- Να ακολουθήσει τη διαδρομή τετράγωνο, τρίγωνο , αστεράκι για 3 φορές
- Να ακολουθήσει τη διαδρομή ένα κυκλάκι, δύο κυκλάκια, τρία κυκλάκια, τέσσερα κυκλάκια για 2 φορές
- Να «γράψει» τη λέξη μοτίβο
- Να δημιουργήσει το δικό της μοτίβο
- ?
Δραστηριότητα 5η
Στόχοι
- Ηλιακό σύστημα, σύγκριση μεγεθών και αποστάσεων
- Τακτική διάταξη των αριθμών ως το 10, απαγγελία, σύγκριση και χρησιμοποίηση των τακτικών αριθμητικών επιθέτων
- Ανασύνθεση παζλ
Περιγραφή της δραστηριότητας
Αφού έχουν προηγηθεί δραστηριότητες όπως ανάγνωση σχετικών παραμυθιών, παρακολούθηση σχετικών με το ηλιακό σύστημα βίντεο, παζλ
Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας γεννήθηκε η απορία στα παιδιά τι είναι η τροχιά. Προσπαθήσαμε να το αναπαραστήσουμε και έτσι μιλήσαμε και για τους ομόκεντρους κύκλους.
Προγραμματίζουμε τη BeeBot
- Να ανακαλύψει τον κάθε πλανήτη και να τον συνδέσει με το όνομά του
- Να ταξιδέψει στον κοντινότερο ή στον πιο μακρινό πλανήτη από τον ήλιο
- Να ταξιδέψει στον μικρότερο ή στο μεγαλύτερο σε μέγεθος πλανήτη
- ??
Δραστηριότητα 6η
Στόχοι
- Απαγγελία και διάταξη φυσικών αριθμών ως το 10.
- Εκτέλεση πράξεων με ζάρι (Αντιστοίχιση αριθμού με πλήθος)
Περιγραφή της δραστηριότητας
Ρίχνουμε το ζάρι και προγραμματίζουμε τη Beebot
- Να διανύσει τα βήματα που έδειξε το ζάρι και να καταλήξει στο αποτέλεσμα
Η δραστηριότητα προσφέρεται για την πρόσθεση αλλά και την αφαίρεση.
Ειδικότερα στην αφαίρεση αντιλαμβάνονται την έννοα του αφαιρετέου και του μειωτέου.
Οι υπόλοιποι μαθητές «ελέγχουν» το αποτέλεσμα με άλλους τρόπους (αριθμητήριο, τουβλάκια, δάχτυλα, ζυγαριά αριθμών κλπ) και στο τέλος γράφουν την πράξη με τα σύμβολα της πράξης που εκτέλεσαν.
Δραστηριότητα 7η
Στόχοι
- Γνωριμία με τα νομίσματα (όψη, αξία)
- Εξάσκηση στη μέτρηση χρήματος, σχηματισμός συγκεκριμένου ποσού
- Ανταλλαγή
- Δημιουργία και επίλυση προβλημάτων
Περιγραφή της δραστηριότητας
Προγραμματίζουμε τη BeeBot
(το σημείο εκκίνησης μπορεί να αλλάζει κάθε φορά)
- Να φτάσει στο μικρότερης αξίας νόμισμα
- Να φτάσει στο μεγαλύτερης αξίας νόμισμα
- Να φτιάξει ένα ευρώ
- Να φτιάξει δύο ευρώ, πέντε ευρώ(με διαφορετικούς τρόπους)
- Να ανταλλάξει 1 ευρώ με άλλης αξίας νομίσματα
- Να επιλέξει νομίσματα για να αγοράσει ένα βαζάκι για το μέλι της, το οποίο κοστίζει 3 ευρώ. Με πόσους συνδυασμούς μπορεί να το καταφέρει;
- ???.
Δραστηριότητα 8η
Στόχοι
Μαθαίνουμε:
- τις εποχές και τα χαρακτηριστικά τους
- έθιμα της πατρίδας μας
- για τα Χριστούγεννα και το Πάσχα
- για τα ζώα και τα φυτά
- για την ελληνική σημαία και την Ακρόπολη
- για τον ήλιο (πηγή ζωής, επικινδυνότητα)
- για τη διαδικασία παραγωγής του ψωμιού και του κρασιού
- για τον κύκλο του νερού
- για τα παλιά αλφαβητάρια
- για τους ζωγράφους Θεόφιλο και Σπύρο Βασιλείου
Περιγραφή της δραστηριότητας
Προγραμματίζουμε τη BeeBot
- Να κάνει στάση στο εικονίδιο με το οποίο επιθυμούμε να ασχοληθούμε
- Να διανύσει τη διαδρομή της κάθε εποχής κάνοντας στάση στα εικονίδια που της ταιριάζουν
Δραστηριότητα 9η
Στη δραστηριότητα αυτή χρησιμοποιείται η βαλίτσα «Το αλφαβητάρι του Μουσείου Μπενάκη», την οποία δανειστήκαμε από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Στόχοι
- Εναλλακτική προσέγγιση της πρώτης γραφής και ανάγνωσης
- Καλλιέργεια της αισθητικής αγωγής και της εικαστικής παιδείας
- Γνωριμία με τα εκθέματα του μουσείου και τον πολιτισμό
Περιγραφή της δραστηριότητας
Προγραμματίζουμε τη BeeBot
- Να βρει το αντικείμενο που ταιριάζει με τα στοιχεία από το βιβλίο που συνοδεύει τη μουσειοσκευή
- Να βρει την εικόνα αφού «δει» την κάρτα με το γράμμα (από το βιβλίο)
- Να διανύσει διαδρομή με αλφαβητική σειρά
- Να βρει αντικείμενα σχετικά με τη θάλασσα και τα ταξίδια
- Να βρει αντικείμενα που είναι φτιαγμένα από το ίδιο υλικό
- Να επισκεφτεί το εργαστήρι του ζωγράφου
- Να φτάσει στον πίνακα ζωγραφικής με θέμα τη θάλασσα και να διηγηθεί μια προσωπική εμπειρία
- Να ανοίξει το ξυλόγλυπτο παράθυρο και να περιγράψει τι βλέπει
- Να ανεβεί στο αεροπλάνο με τον Καραγκιόζη και επισκεφτεί ένα φανταστικό τόπο
- Να πάρει την πλαγγόνα και να παίξει με ένα κοριτσάκι στην Αρχαία Ελλάδα
- ????
Ενδεικτικές δραστηριότητες με το "WeDo 2.0"
Μελέτη στατικότητας κτηρίων σε σεισμό
Στο πλαίσιο της ενημέρωσης των μαθητών για τους σεισμούς την προέλευσή τους, τα είδη τους, τους τρόπους αντίδρασης σε περίπτωση σεισμού κ.λ.π. αξιοποιήθηκαν τα ρομποτικά συστήματα LEGO WEDO 2.0 στην πραγματοποίηση μελέτης της συμπεριφοράς -στατικότητας των κτιρίων σε περίπτωση σεισμού.
Αρχικά, και με τη βοήθεια σχετικής παρουσίασης συζητούμε με τους μαθητές την δομή της γης, τα στρώματα που την αποτελούν (εσωτερικός και εξωτερικός πυρήνας, μανδύας, φλοιός), τις λιθοσφαιρικές πλάκες που πλέουν στο μάγμα και τις κινήσεις τους οι οποίες προκαλούν σεισμικές δονήσεις. Εξετάζουμε τις έννοιες του εστιακού βάθους, του διαμήκους και του εγκάρσιου σεισμού. Βλέπουμε εικόνες από κτίρια που κατέρρευσαν κατά τη διάρκεια σεισμών και προβληματιζόμαστε για το τί κάνει ένα σπίτι ανθεκτικό στους σεισμούς.
Με τη βοήθεια του WeDo 2.0 κατασκευάζουμε και προγραμματίζουμε έναν προσομοιωτή διαμήκους σεισμού. Πρόκειται για μια ράμπα η οποία ταλαντεύεται οριζόντια με αυξανόμενη ένταση, προσομοιώνοντας την κίνηση του εδάφους σε περίπτωση αυξανόμενης έντασης διαμήκους σεισμού. Το πρόγραμμα αξιοποιεί τη δομή επανάληψης με μετρητή που αυξάνεται σε κάθε επανάληψη και δίνεται ως είσοδος στην ισχύ περιστροφής του κινητήρα.
Η κατασκευή συνοδεύεται από 3 «σπίτια» με διαφορετικό ύψος και πλάτος βάσης που αξιοποιούνται στη μελέτη.
Δίνεται στις ομάδες φύλλο εργασίας με ερωτήσεις:
α) Παρατήρησης: στις οποίες οι ομάδες καλούνται να «τρέξουν» το πρόγραμμα για τα τρία διαφορετικά σπίτια και να παρατηρήσουν την ένταση στην οποία θα πέσουν.
β) Διερεύνησης: στις οποίες οι ομάδες συγκρίνουν τη συμπεριφορά των τριών κτιρίων, κάνουν υποθέσεις και προσπαθούν να εξηγήσουν τις διαφορές εστιάζοντας στα χαρακτηριστικά της κατασκευής κάθε κτιρίου.
γ) Εφαρμογής: όπου οι ομάδες, εφαρμόζοντας τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν από τις προηγούμενες ερωτήσεις, καλούνται να κατασκευάσουν ένα δικό τους κτίριο που θα αντέξει σε ένταση σεισμού 8 και να επιβεβαιώσουν τη θεωρία τους τροποποιώντας τόσο την κατασκευή των σπιτιών, όσο και το πρόγραμμα ώστε να αυξήσει την ένταση του σεισμού μέχρι την τιμή 8. Παρατηρούμε την τροποποίηση των αρχικών κατασκευών των μαθητών (ψηλά και εντυπωσιακά κτήρια), μέσα από την κυκλική διαδικασία κατασκευή - δοκιμή - διόρθωση, σε κατασκευτές που πληρούν την προϋπόθεση στην αναλογία ύψους-εμβαδού βάσης προκειμένου να μην πέφτουν σε υψηλής έντασης σεισμό.
1η εκδοχή (αρχική κατασκευή)
2η εκδοχή
3η εκδοχή
4η εκδοχή (τελική κατασκευή)
Μοιράζουμε στους μαθητές σχετικό φύλλο εργασίας για να διαπιστωθεί η κατανόηση των εννοιών που απασχόλησαν την τάξη σχετικά με τον σεισμό και τους παράγοντες που επηρεάζουν την στατικότητα των κτηρίων.
Λουλούδια και επικονιαστές
Στο Σχολείο μας υλοποιούμε φέτος Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής με θέμα «Ο σχολικός κήπος».
Μεταξύ των υπολοίπων δραστηριοτήτων που υλοποιούμε περιλαμβάνεται η φύτευση και σπορά στην αυλή του σχολείο μας καλλωπιστικών και αρωματικών φυτών. Με αφορμή τη δραστηριότητα αυτή συζητούμε την λειτουργία της επικονίασης και τη σημασία της καθώς και την αναγκαιότητά της στην δημιουργία καρπών, φρούτων που συνεισφέρουν στη διατήρηση της τροφικής αλυσίδας και της ζωής στη γη. Παρατηρούμε διαφορετικά είδη λουλουδιών και αναλύουμε τα κοινά τους χαρακτηριστικά και περιγράφουμε διαφορετικούς επικονιαστές.
Με το εκπαιδευτικό πακέτο WeDo 2.0 κατασκευάζουμε και προγραμματίζουμε αξιοποιώντας τον αισθητήρα απόστασης ένα λουλούδι πάνω από το οποίο πετά μια μελισσούλα-επικονιαστής, η οποία σταματά ακριβώς πάνω από το λουλούδι.
Κατασκευάζουμε τους δικούς μας επικονιαστές και τα δικά μας λουλούδια και δοκιμάζουμε το πρόγραμμα.